Ο ρόλος της Κύπρου ως περιφερειακό κέντρο συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος σε σχέση με τις εργασίες εξόρυξης υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο αναδείχτηκε μέσα από ένα σημαντικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2015 στο ξενοδοχείο Hilton, στη Λευκωσία. Το περιφερειακό αυτό συνέδριο αποτελεί το δεύτερο κατά σειρά συνέδριο που οργανώθηκε στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος που συντονίζει η καθηγήτρια, Τούλα Ονουφρίου, Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου (ΤΕΠΑΚ) σε συνεργασία με τον δρ Μάριο Κυριακίδη. Στο συνέδριο συζητήθηκαν τρόποι συνεργασίας μεταξύ των χωρών σε θέματα πρόληψης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και ατυχημάτων.
Εκτός από την ερευνητική ομάδα του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και τις εταιρείες Noble Energy International Ltd, eni Cyprus ltd, Total E&P Cyprus, Halliburton Mediterranean Ltd και Schlumberger (SCYL Ltd) που δραστηριοποιούνται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου και χρηματοδοτούν το εν λόγω ερευνητικό πρόγραμμα (Joint Industry Programme - JIP) – συμμετείχαν εταιρείες εξόρυξης υδρογονανθράκων που δραστηριοποιούνται στην ανατολική Μεσόγειο, εμπειρογνώμονες διεθνούς αναγνώρισης στα θέματα ασφάλειας και περιβαλλοντικής προστασίας, οι κυπριακές αρχές με συμμετοχή επτά υπουργείων, διεθνείς οργανισμοί και η Βρετανική Υπάτη Αρμοστεία.
Το συνέδριο φιλοξενήθηκε από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και συνδιοργανώθηκε από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο και το γραφείο του Διευθυντή για Θέματα Γειτονικών Χωρών και Διαπραγμάτευσης για Διεύρυνση της Νότιας Γειτονικής Περιοχής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το συνέδριο χρηματοδοτήθηκε από τις εταιρείες Noble Energy International Ltd, eni Cyprus ltd, Total E&P Cyprus, Halliburton Mediterranean Ltd και Schlumberger (SCYL Ltd).
Το ερευνητικό πρόγραμμα που έχει εγκριθεί και από το Υπουργικό Συμβούλιο έχει στόχο την ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών και συστάσεων για την ανάπτυξη και εφαρμογή των αναγκαίων σωμάτων, κανονισμών, μηχανισμών και διαδικασιών στην Κύπρο που να διασφαλίζουν την ασφαλή διεκπεραίωση των διαφόρων υπεράκτιων εργασιών εξόρυξης υδρογονανθράκων με βάση την νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία (2013/30/EΕ, 12 Ιουνίου 2013).
Η έναρξη του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε στην παρουσία της Αναπληρώτριας της Βρετανικής Υπάτης Αρμοστείας στην Κύπρο, κ. Lynda Burns, του Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, κ. Γιώργου Μαρκοπουλιώτη, και του Διευθυντή για Θέματα Γειτονικών Χωρών και Διαπραγμάτευσης για Διεύρυνση της Νότιας Γειτονικής Περιοχής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δρ Michael Köhler.
Στην εναρκτήρια ομιλία της, η καθηγήτρια Τούλα Ονουφρίου υπογράμμισε τις προοπτικές να καταστεί η Κύπρος περιφερειακό κομβικό σημείο για την ενέργεια. Όπως τόνισε η κ. Ονουφρίου, η Κύπρος θα μπορούσε να καταστεί περιφερειακός κόμβος για την επεξεργασία και την εξαγωγή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ε.Ε. και τη διευκόλυνση συνεργασιών με τις γειτονικές χώρες, σε διάφορα επίπεδα. Ταυτόχρονα, η Κύπρος θα μπορούσε να γίνει κέντρο για την ανάπτυξη της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της έρευνας και της τεχνολογίας για την ευρύτερη περιοχή και την Ευρώπη σε βασικούς στρατηγικούς τεχνολογικούς τομείς για το μέλλον. Η Κύπρος, είπε η κα. Ονουφρίου, θα μπορούσε επίσης να συμβάλει στην προώθηση της ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος, των υπεράκτιων δραστηριοτήτων εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Χαιρετίζοντας το συνέδριο, η Αναπληρώτρια της Βρετανικής Υπάτης Αρμοστείας κ. Lynda Burns δήλωσε ότι τα ευρήματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, θα μπορούσαν να μεταμορφώσουν την οικονομία της Κύπρου και της ευρύτερης περιοχής και θα μπορούσαν επίσης ν’ αποτελέσουν μια πρόσθετη πηγή ενέργειας για την Ευρώπη, ώστε να συμβάλει σε μεγαλύτερη ευημερία και ασφάλεια για όλους. Επεσήμανε ότι τα ζητήματα υγείας και ασφάλειας είναι κεντρικής σημασίας για τον τρόπο που η βιομηχανία λειτουργεί. Επιπρόσθετα, σημείωσε ότι η συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων φορέων σχετικά με το θέμα της υγείας και της ασφάλειας της βιομηχανίας δεν είναι μόνο σημαντική, αλλά είναι απολύτως απαραίτητη.
Στον χαιρετισμό του, ο Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, κ. Γιώργος Μαρκοπουλιώτης, αναφέρθηκε στη σημασία της νέας Ευρωπαϊκής Οδηγίας (2013/30/EΕ, 12 Ιουνίου 2013) για την ασφάλεια σε σχέση με τις υπεράκτιες εργασίες εξόρυξης υδρογονανθράκων και την ανάγκη συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων και των κρατών εντός και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Στην παρουσίασή του ο Διευθυντής για Θέματα Γειτονικών Χωρών και Διαπραγμάτευσης για Διεύρυνση της Νότιας Γειτονικής Περιοχής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δρ Michael Köhler, αναφέρθηκε στην ανάγκη ύπαρξης και εφαρμογής ελάχιστων κοινών προδιαγραφών κατά τις υπεράκτιες εργασίες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Αυτό, όπως τόνισε, είναι αναγκαίο ιδιαίτερα για την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου όπου δραστηριοποιούνται ευρωπαϊκές και μη χώρες και εταιρείες, καθώς επίσης και λόγω του ότι οι εργασίες γίνονται σε μεγάλα βάθη γεγονός που εμπερικλείει πολλές τεχνολογικές προκλήσεις. Προσθέτοντας ο δρ Köhler, ανέφερε πως είναι προς το συμφέρον όλων σε μια πολιτικά ασταθή περιοχή όπως είναι η ανατολική Μεσόγειος, να γίνεται με ασφάλεια η διεξαγωγή υπεράκτιων εργασιών. Τέλος, ο δρ Köhler αναγνώρισε τη μεγάλη σημασία του συνεδρίου, αφού συμβάλλει στη συνεργασία μεταξύ νομοθετών και εταιρειών πετρελαίου, πράγμα απαραίτητο για την επίτευξη υψηλών προδιαγραφών ασφάλειας και προστασίας του περιβάλλοντος.
