Του Δρ. Ανδρέα Χατζηχαμπή,
Επιστημονικού Διευθυντή του Κυπριακού Κέντρου Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΚΥΚΠΕΕ) και Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Περιβαλλοντική Πολιτότητα
Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος αποτελούν μια σημαντική απειλή για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), τον κόσμο και τις επιχειρήσεις. Για να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις, υιοθετήθηκε η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία η οποία είναι η αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρώπης, η οποία θα μετατρέψει την ΕΕ σε μια σύγχρονη, αποδοτική από πλευράς πόρων και ανταγωνιστική οικονομία. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία στοχεύει στο να καταστήσει την Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, να τονώσει την οικονομία μέσω της πράσινης τεχνολογίας, να δημιουργήσει βιώσιμη βιομηχανία και μεταφορές και να μειώσει τη ρύπανση. Η μετατροπή των κλιματικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων σε ευκαιρίες θα καταστήσει την πράσινη αυτή μετάβαση δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς για όλους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βοηθά τα κράτη μέλη της ΕΕ να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις που υποστηρίζουν την πράσινη μετάβαση και συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Η πράσινη μετάβαση σημαίνει στροφή προς μια οικονομικά βιώσιμη ανάπτυξη και μια οικονομία που δεν βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα και σε υπερκατανάλωση φυσικών πόρων. Μια βιώσιμη οικονομία, βασίζεται σε λύσεις χαμηλών εκπομπών άνθρακα, που προάγουν την κυκλική οικονομία και την προστασία της βιοποικιλότητας.
Για τις κυπριακές επιχειρήσεις και οργανισμούς, η πράσινη μετάβαση αποτελεί μια από τις σύγχρονες προκλήσεις και είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την ενίσχυση της Εταιρικής Βιωσιμότητας και Υπευθυνότητας, (ΕΒΥ – CSR) των επιχειρήσεων. Οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τους (ΕΚΕ) καλούνται να υιοθετήσουν αρχές και πολιτικές βιωσιμότητας και υπευθυνότητας ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των καιρών. Τα κριτήρια ESG (Περιβάλλον – Κοινωνία – Εταιρική διακυβέρνηση) σχετίζονται τόσο με τη βιωσιμότητα και υπευθυνότητα των επιχειρήσεων, όσο και με την ανταγωνιστικότητα, την ανθεκτικότητα και τη μακροβιότητά τους.
Με την υιοθέτηση των πολιτικών αυτών, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί, επιτυγχάνουν την περιβαλλοντική και ποιοτική αναβάθμισή τους, τη δημιουργία, βελτίωση και αναβάθμιση χώρων πρασίνου στις εγκαταστάσεις του οργανισμού / επιχείρησης, τη μειωμένη κατανάλωση και ορθολογική διαχείριση πόρων και ως εκ τούτου τις μειωμένες οικονομικές δαπάνες με ελάττωση των γενικών λειτουργικών και άλλων εξόδων τους (π.χ. κατανάλωσης ενέργειας και νερού). Επιπλέον, οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί που διακρίνονται από τα βραβεία αυτά, συμβάλλουν στην προστασία και διαφύλαξη του περιβάλλοντος μέσω της υιοθέτησης φιλο-περιβαλλοντικών πρακτικών, προωθούν δράσεις για την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση, σε θέματα περιβάλλοντος, του προσωπικού, ή/και των πελατών, ή/και των προμηθευτών τους. Επίσης, αποκτούν αυξημένη δημοσιότητα κερδίζοντας ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών τους.
Έγκριτοι αναλυτές (όπως οι Granskog και Nauclér) επισημαίνουν ότι έχουμε περάσει σε μια εποχή μεταμόρφωσης των επιχειρήσεων με δραματικές αλλαγές για το πρασίνισμα των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις πρέπει να υιοθετήσουν μια νέα φόρμουλα για την κλιμάκωση και τον καθορισμό φιλόδοξων στόχων για μετατροπή τους σε πράσινες επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις οι οποίες θα επιτύχουν να υιοθετήσουν την πράσινη μετάβαση, θα ηγηθούν της πράσινης οικονομίας και θα καθορίσουν τα βήματα προς τα εμπρός. Οργανισμοί και επιχειρήσεις που υιοθετούν περιβαλλοντικά πρότυπα, βραβεία και διακρίσεις, όπως τα Παγκύπρια Περιβαλλοντικά Βραβεία για Οργανισμούς και Επιχειρήσεις, αλλά και που υποδεικνύουν και γνωστοποιούν τη δέσμευση του οργανισμού και της επιχείρησης για σεβασμό και προστασία του περιβάλλοντος στο ευρύτερο κοινό, στο προσωπικό αλλά και στους πελάτες και προμηθευτές τους, βρίσκονται ήδη στο σωστό μονοπάτι της πράσινης μετάβασης.
Επιπρόσθετα, η υιοθέτηση περιβαλλοντικών πολιτικών όπως (α) μείωση αποβλήτων, (β) μείωση της κατανάλωσης πόρων (π.χ. νερό), (γ) μείωση της κατανάλωσης ενέργειας (δ) χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, (ε) εφαρμογή κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου, μπορούν να οδηγήσουν, με σταθερά βήματα, τον οργανισμό / επιχείρηση προς την Εταιρική Βιωσιμότητα και Υπευθυνότητα (ΕΒΥ) με πολλαπλά οφέλη. Ταυτόχρονα, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η εφαρμογή από τον οργανισμό και την επιχείρηση μιας περιβαλλοντικής πολιτικής για την ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση του προσωπικού, των πελατών και του κοινού του οργανισμού και της επιχείρησης. Τέλος, οι ενέργειες και δράσεις συνεργασίας, μέσα από κοινά προγράμματα, και οικονομικής ή/ και άλλης υποστήριξης σε τοπικά Κέντρα Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης ή/και σε τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς, είναι ιδιαίτερης σημασίας και αυξάνουν τη σύνδεση του οργανισμού και της επιχείρησης με την τοπική κοινωνία με επίσης πολλαπλασιαστικά οφέλη για τον οργανισμό και την επιχείρηση.
Στην εποχή της πράσινης μετάβασης, οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις καλούνται να γίνουν πρωτοπόροι σε βιώσιμες και αειφόρες λειτουργίες και πολιτικές. Οι επιτυχημένες πράσινες επιχειρήσεις είναι αυτές που πρωτοστατούν σε αυτό, θέτοντας φιλόδοξους στόχους, καινοτομώντας και σχηματίζοντας συνεργασίες και συνέργειες με την ευρύτερη κοινωνία για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των δραστηριοτήτων τους και για την ελαχιστοποίηση των εκπομπών άνθρακα. Η μείωση του οικολογικού και ανθρακικού αποτυπώματος των οργανισμών και επιχειρήσεων και η επίτευξη του Net Zero είναι πηγή ελπίδας για τον μετριασμό ή ακόμα και την επίλυση της κλιματικής κρίσης.