Ολοκληρώθηκε στο τέλος Νοεμβρίου η πλήρης έκθεση ευρημάτων της τελευταίας έκδοσης (Φθινόπωρο 2023) του Επιχειρηματικού Βαρόμετρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Λεμεσού. Παρά τις οποιεσδήποτε επιμέρους παρατηρήσεις που μπορούν να γίνουν, το κεντρικό συμπέρασμα, το οποίο είναι διάχυτο στα ευρήματα, παραπέμπει σε μια αυξημένη επιφυλακτικότητα και σε μια λιγότερο αισιόδοξη εκτίμηση για τη συνέχεια. Ωστόσο η συνολική εικόνα, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως ιδιαιτέρως προβληματική, καθώς ενώ οι συγκρίσεις με την Άνοιξη δεν είναι ευνοϊκές, δεν συμβαίνει το ίδιο σε σύγκριση με το Φθινόπωρο του 2022 και ως εκ τούτου δεν μπορεί να λεχθεί ότι υπάρχει μια επαναλαμβανόμενη πτωτική τάση.
Η σχετική κάμψη του Φθινοπώρου του 2023, δεν είναι άσχετη με εξωγενείς παράγοντες, προεξάρχουσας βεβαίως της με μεγάλη ένταση συνεχιζόμενης σύρραξης στη Μέση Ανατολή, χωρίς αυτό να σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι και χωρίς το συγκεκριμένο, τα αποτελέσματα θα ήταν σίγουρα πολύ καλύτερα, μιας και οι προβλέψεις για επιβράδυνση της εθνικής οικονομίας προϋπήρχαν των τώρα τεκταινόμενων στο μέτωπο Ισραήλ-Γάζας.
Στην παρούσα έκδοση του Βαρομέτρου, η επιφυλακτικότητα είναι εμφανής σε παραμέτρους όπως η πρόθεση πρόσληψης ανθρώπινου δυναμικού και νέων επενδύσεων, οι προβλεπόμενες πωλήσεις και κυρίως, η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της Κυπριακής οικονομίας.
Σε ότι αφορά τα κύρια προβλήματα, αυτά αναφέρονται κυρίως στις σοβαρές ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού σχεδόν σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας, στην αυξητική τάση των επιτοκίων, στην ανεπαρκή στήριξη του επιχειρείν από κυβερνητικά τμήματα και στα ψηλά εργατικά κόστη. Παράγοντες ανησυχίας αποτελούν οι ψηλές τιμές των πρώτων υλών και άλλων εμπορευμάτων, η μεσανατολική σύρραξη και οι πιθανές προεκτάσεις της σε χρόνο αλλά και σε χώρο. Η ανησυχία για τις επιπτώσεις της Ρώσο-Ουκρανικής κρίσης δεν εξέλειπε, αλλά η ένταση της παρουσιάζεται μειωμένη.
Στο παρόν Βαρόμετρο περιλήφθηκε, για πρώτη φορά, ερώτηση για την επάρκεια γνώσης των επιχειρήσεων για θέματα που άπτονται των υποχρεώσεων που απορρέουν από την εφαρμογή των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση κριτηρίων, του ευρύτερα γνωστού με τον Αγγλικό όρο ESG. Σε κλίμακα από το 1 μέχρι το 10 ( με το δέκα να αναφέρεται σε άριστη γνώση) ο μέσος περιορίστηκε κάτω από το 5, εύρημα που υπογραμμίζει την ανάγκη για σημαντική βελτίωση.